موقعیت جغرافیایی

موقعیت جغرافیایی

 ترکیه کشوری آسیایی-اروپایی است که در جنوب غربی آسیا و جنوب شرقی اروپا قرار دارد.  حدود 97 درصد کشور  ترکیه در قاره آسیا و 3 درصد از آن در قاره اروپا قرار دارد. بخش آسیایی و اروپایی ترکیه به وسیله دریای مرمره و دو تنگه بسفروس و داردانل از هم جدا می شوند.

این کشور از شرق با کشورهای گرجستان، ارمنستان، آذربایجان، ایران و از غرب با کشورهای بلغارستان و یونان ، از جنوب با سوریه و عراق همسایه است.
 هم چنین این کشور از شمال با دریای سیاه، از غرب با دو دریای کوچک مرمره و اژه و از جنوب غرب با دریای مدیترانه مرز آبی دارد. دو تنگهٔ راهبردی بسفر و داردانل نیز در اختیار ترکیه است.

این کشور ۷۸۳٬۵۶۲ کیلومتر مربع وسعت دارد. ترکیه کشوری کوهستانی و نسبتاً پرباران است. ترکیه با قرار گرفتن در یکی از حسّاس‌ترین مناطق جهان، دارای موقعیّت جغرافیایی راهبردی و بسیار خوبی است و گذرگاه شمال غرب آسیا و اروپا به‌شمار می‌آید. کشورهای بسیاری، به ویژه ایران از خاک ترکیه برای ترانزیت کالا و انرژی استفاده می‌کنند.
ترکیه از آب و هوای خوب و جلگه‌ای برخوردار است و مکان‌های جالب و دیدنی زیادی دارد. به دلیل همین  هر سال مسافران زیادی به این کشور سفر می‌کنند.

ترکیه عضو جنبی جامعه اروپا است و اکنون با اجرای اصلاحاتی سعی در تحکیم و تقویت مردم سالاری و اقتصاد خود دارد تا بتواند مذاکرات برای عضویت در اتحادیه اروپا را آغاز نماید.

حجاب در ترکیه:

حجاب اسلامی در این کشور دچار دگرگونی‌هایی شده‌است. بر اساس قوانین این کشور ، کارمندان زن در ادارات دولتی اجازهٔ استفاده از روسری و سایر پوشش‌های مشابه را ندارند.
 هم چنین بر اساس بخشنامه‌ای تحت عنوان «نحوه پوشش در مراکز آموزش عالی ترکیه» که در سال ۱۹۹۷ میلادی صادر شده، دانشجویان دختر دانشگاه‌های دولتی اجازهٔ استفاده از حجاب در دانشگاه‌ها را ندارند و در سال ۲۰۰۶ این قانون برای دانشگاه‌های غیردولتی نیز لازم‌الاجرا شد.

اکنون در این کشور حجاب «اختیاری» شده‌است و با این وجود هم چنان حجاب توسط بسیاری از بانوان این کشور رعایت می‌شود.

اقتصاد ترکیه:

اقتصاد ترکیه ترکیبی از صنایع بومی و نوین است که روز به روز بر دامنه‌اش افزوده می‌شود. تولیدات فراوان کشاورزی ترکیه در سال ۲۰۰۵ رتبه هفتم جهان را بدست آورد و در سال ۲۰۰۶ برای ۱۱٫۲٪ از مردم ترکیه اشتغال ایجاد کرد. بخش خصوصی اقتصاد ترکیه نیز قوی و به سرعت در حال رشد است و نقش مهمّی در بانکداری، حمل و نقل و ارتباطات دارد. در سال‌های اخیر اقتصاد ترکیه رشد خوبی داشته و رشد ۸٫۹٪ و ۷٫۴٪ را در سال‌های ۲۰۰۴ و ۲۰۰۵ به دست آورده‌است.

 

ساختار سیاسی و قضایی:
 

حکومت این کشور از نوع جمهوری دموکراسی پارلمانی است . مطابق قانون اساسی ، قوة قانونگذاری از مجلس کبیر ملی تشکیل می شود که 550 نماینده دارد. نمایندگان از طریق انتخابات برای دوره ای پنج ساله به مجلس راه می یابند. قوة مجریه را رئیس جمهور و شورای وزیران (نخست وزیر و وزیران ) اداره می کنند. مجلس ، رئیس جمهور را برای یک دوره هفت ساله  انتخاب می کند. رئیس جمهور رئیس هیئت دولت است و شورای مشورتی دولتی با سی عضو ، به وی مشورت می دهند.


 

صحن پارلمان ترکیه:

قوه مجریه مرکّب است از رئیس جمهور، اعضای شورای امنیت ملی و هیئت دولت . اعضای شورای امنیت ملی عبارت اند از: نخست وزیر، رئیس ستاد مشترک ارتش ، وزیر دفاع ملی ، وزیر امورخارجه ، و فرماندهان سه نیروی زمینی و دریایی و هوایی و فرمانده ژاندارمری . رئیس جمهور ریاست این شورا را برعهده دارد. در ساختار سیاسی این کشور ارتش حافظ اصول کمالیسم بویژه اصل لائیسیته است . 

قوه قضاییه شامل دیوان کشور، دادگاههای اداری و نظامی و کیفری و دادگاههای عالی مانند دادگاه قانون اساسی و دادگاه عالی نظامی است . دیوان کشور در رأس تشکیلات قضایی قرار دارد. تشکیل احزاب سیاسی آزاد است به این شرط که بر مبنای نژاد و طبقه شکل نگرفته و به کمونیسم و فاشیسم و اصول گرایی مذهبی متعهد نبوده و با اتحادیه های تجاری پیوند نداشته باشند.

 

سیاست خارجی:
 

به رغم تغییرات سیاست خارجی این کشور ، به اقتضای تحولات منطقه ای و بین المللی ، اصول سیاست خارجی این کشور متأثر از اصول کمالیسم (اصول آتاتورک ؛ غرب گرایی و ملی گرایی ) است . تاکنون بیشتر دولت های این کشور ، سیاست گرایش به غرب را دنبال کرده اند و بر همین اساس ، همواره بر عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا اصرار داشته اند . ترکیه از درگیرشدن در جنگ جهانی دوم اجتناب کرد. پس از جنگ ، حملات سیاسی و ضد ترک شوروی سابق به ترکیه ، این کشور را به سوی غرب سوق داد. از آذر 1947، کمکهای اقتصادی و نظامی امریکا به ترکیه آغاز شد و در مرداد 1949، ترکیه عضو شورای اروپا گردید. موضع ترکیه در هواداری از غرب چنان بود که در 1329 شمسی، برای حمایت از کره جنوبی در جنگ با کره شمالی و چین ، به آنجا نیروی نظامی فرستاد. در 1331 ش / 1952، ترکیه عضو ناتو شد و در 1334 شمسی، به عنوان مؤسس پیمان بغداد  ، که بعدا سنتو نام گرفت ، سیاست پیروی از غرب را ادامه داد. این سیاست طی دهة 1340 شمسی، به سبب حمایت نکردن غرب از موضع ترکیه در قبال قبرس ، تغییر کرد. در 1340 شمسی، با اعلام استقلال قبرس از سلطه بریتانیا، اختلاف ترکیه و یونان بر سر جامعه ترک قبرس شدت یافت و به جنگ ترکیه و یونان انجامید (1346 شمسی ). پس از آنکه در 29 تیر 1353 شمسی، ترکیه قبرس را اشغال کرد. آمریکا همه کمک های خود را به ترکیه قطع و از 1354 تا 1357 ش  این کشور را تحریم تسلیحاتی کرد .

پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران در 1357 شمسی و اشغال افغانستان در 1358 شمسی، غرب برای تقویت منافع خود و استفاده از ترکیه به جای ایران در ترتیبات امنیتی منطقه ، از کودتای 1358شمسی نظامیان در ترکیه بهره جست و از آنان حمایت کرد. پس از کودتا روابط آنکارا و واشنگتن گسترش یافت .

با کاهش اهمیت راهبردی این کشور پس از جنگ سرد و با توجه به توانایی های جدید اقتصادی آن ، این کشور سیاست نگاه به شرق را در پیش گرفت. که شامل فعال شدن در آسیای مرکزی ، خاورمیانه و بالکان بود . فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و بلوک شرق و حمله عراق به کویت (هر سه در 1370شمسی)، برای سیاست خارجی این کشور فرصت ها و محدودیت های جدّی به وجود آورد. از دیدگاه آمریکا و کشورهای غربی ، ترکیه می توانست پل ارتباطی دنیای غرب با جمهوریهای مستقل آسیای مرکزی و قفقاز و الگوی سیاسی ـ اقتصادی مناسبی برای این سرزمینها باشد. آمریکا کوشید با حمایت از نقش جدید ترکیه در این منطقه ، نفوذ ایران را، که موجب رشد اسلام گرایی در منطقه می شد، محدود سازد. اقدامات گسترده ترکیه در آسیای مرکزی و قفقاز از یکسو ، و امضای پیمانهای نظامی و امنیتی با اسرائیل از سوی دیگر حاکی از این نگرش تازه است .

حزب حاكم ؛ حزب عدالت و توسعه

دبير كل وقت : احمد داود اغلو

پس از انحلال حزب رفاه ‘گروهي از ميانه روها با انشعاب ‘ حزب مذكور را تاسيس كردند .

در انتخابات چند ساله اخير به تنهايي اكثريت پارلمان تركيه را كسب و بعنوان حزب مقتدر حكومت مي كنند . در انتخابات 2007 ‘ 58/46 % و در انتخابات 2009 ‘ 83/38 % و در انتخابات 2011 نيز قريب 50 درصد آراء را كسب كردند .
 

ساختار فرهنگي:

مراکز آموزشی و فرهنگی ، مطبوعات و رسانه ها. نظام آموزشی این کشور شامل نهادهای آموزش ابتدایی و دبیرستان و مدارس امام ـ خطیب و آموزش فنی و تربیت معلم و آموزش بزرگسالان و آموزش عالی است .

مراکز آموزش عالی ، عمدتاً دولتی و مشتمل بر دانشگاه ها و مدارس حرفه ای عالی است . مهم ترین دانشگاه های ترکیه عبارت اند از: دانشگاه استانبول و دانشگاه مرمره (هر دو در استانبول ) و دانشگاه آتاتورک و دانشگاه فنی خاورمیانه (هر دو در آنکارا) . زبان رسمی برخی از دانشگاه ها، از جمله دانشگاه بُسفر (بُغاز ایچی ) در استانبول و دانشگاه بیلکند (در آنکارا) انگلیسی است .


 

جمعیت و دین  :

جمعیت این کشور طبق آمار سال 2013 در حدود 76 میلیون نفر بوده و حکومت آن لائیک (غیر مذهبی) است. 99.8 درصد مردم این کشور مسلمان (80 درصد سنی و 19.8 درصد شیعه) و تنها 0.2 درصد آنان مسیحی و یهودی می باشند. بیشتر شیعیان در نزدیکی مرز ایران ساکن هستند و بسیاری از آنان از ایران به ترکیه مهاجرت کرده اند. استان قارص که در شمال شرقی ترکیه قرار دارد یکی از محل های تجمع شیعیان است و زبان این استان نزدیک به به زبان ترکی آذری است.

حکومت ترکیه لائیک است ولی بسیاری از مردم به دین اسلام پایبند هستند و عید فطر و عید قربان در این کشور تعطیل رسمی است. هم چنین ترکیب نژادی در ترکیه حدود ۷۰٪-۷۵٪ درصد مردم ترک، ۱۸٪ درصد کرد و ۷٪-۱۲٪ را سایر باشندگان قومی ترکیه تشکیل می‌دهند.

زبان رسمی این کشور، ترکی (استانبولی) است که در گذشته با خط عربی (عثمانی) نوشته می‌شد و پس از جنگ جهانی اول و فروپاشی امپراتوری عثمانی، و تشکیل جمهوری ترکیه توسط آتاتورک در سال ۱۹۲۳ با خط لاتین نوشته می‌شود.

این کشور با نام امپراتوری عثمانی در چند سدهٔ گذشته، بخش‌های بزرگی از خاورمیانه و جنوب شرقی اروپا را در دست داشته‌است.